Blog

Ryczałt ewidencjonowany – zmiany w przepisach od stycznia 2021

13.10.2020
Ryczałt ewidencjonowany – zmiany w przepisach od stycznia 2021

Podatnicy prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą mają możliwość skorzystania z uproszczonych form rozliczania się z fiskusem z tytułu osiąganych przychodów, czyli zryczałtowanego podatku dochodowego.

Dla kogo ryczałt ewidencjonowany?

Zarówno osoby fizyczne, jak i przedsiębiorstwa w spadku, spółki cywilne osób fizycznych i przedsiębiorstw w spadku, a także spółki jawne osób fizycznych mają możliwość opodatkowania swoich przychodów ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Przepisy w tym zakresie reguluje Ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne z dnia 20 listopada 1998 roku z późniejszymi zmianami.

Opodatkowane ryczałtem mogą być również przychody z:

  • umów najmu,
  • dzierżawy,
  • innych o podobnym charakterze.

Z tej formy opodatkowania mogą skorzystać podatnicy rozpoczynający działalność gospodarczą oraz kontynuujący tę działalność, po spełnieniu warunków wynikających z ustawy dotyczących limitów opodatkowania.

Podstawa opodatkowania w ryczałcie ewidencjonowanym – ustawa

Podstawą opodatkowania w ryczałcie od przychodów ewidencjonowanych jest osiągnięty przychód po uwzględnieniu przysługujących ustawowo odliczeń (straty podatkowe z lat ubiegłych, składki na ubezpieczenia społeczne, część składki zdrowotnej, wpłaty na IKZE, wydatki na rehabilitację, Internet do limitu 760 zł za rok, darowizny na cele wyszczególnione w art. 26 ustawy o PIT, wydatki związane z termomodernizacją). Jest to forma korzystna dla tych przedsiębiorców, których koszty ponoszone w związku z działalnością są niewielkie lub znikome, gdyż nie można ich odliczyć od osiąganych przychodów.

Nie ma też możliwości wspólnego rozliczenia się z małżonkiem lub skorzystania z preferencji dla osób samotnie wychowujących dzieci. Nie wszystkie osoby fizyczne prowadzące działalność mogą skorzystać z możliwości rozliczania się ryczałtem od przychodów. Ustawodawca wyłączył podatników:

  • rozliczających się w formie karty podatkowej,
  • zwolnionych z podatku dochodowego na podstawie odrębnych przepisów,
  • niektóre rodzaje działalności, jak np. prowadzenie aptek, udzielanie pożyczek pod zastaw, kupno i sprzedaż wartości dewizowych, handel częściami i akcesoriami do pojazdów mechanicznych i inne wymienione w art. 8 ustęp 1 pkt 3,
  • produkujących wyroby objęte podatkiem akcyzowym,
  • po zmianie działalności (z samodzielnej na z małżonkiem lub odwrotnie), która przed zmianą rozliczana była na zasadach ogólnych.

Z tej formy nie mogą również korzystać podatnicy sprzedający towary, wyroby lub świadczący usługi na rzecz obecnego lub byłego pracodawcy w bieżącym lub poprzedzającym bieżący roku podatkowym.

Ryczałt ewidencjonowany – jak rozliczać?

Chcąc skorzystać z rozliczania ryczałtem podatnik musi złożyć pisemne oświadczenie do Naczelnika Urzędu Skarbowego w terminie do 20 dnia miesiąca po miesiącu w którym uzyskał pierwszy przychód z działalności w danym roku lub do końca roku, jeśli pierwszy przychód uzyskał w grudniu danego roku.

Decydując się na ryczałt od przychodów ewidencjonowanych podatnik musi liczyć się z ryzykiem, że w przypadku osiągniecia przychodów z działalności wyłączonej z opodatkowania ryczałtem lub z tytułu sprzedaży na rzecz obecnego lub byłego pracodawcy może stracić prawo do stosowania tej formy rozliczenia począwszy od dnia utraty tego prawa, co znaczy, że nie musi korygować wstecz rozliczeń.

W zakresie wymogów formalnych podatnicy zobowiązani są prowadzić ewidencję przychodów dla każdego roku oddzielnie z podziałem na stawki, wykaz środków trwałych, a także muszą przechowywać dowody zakupu towarów.

Zmiany w ryczałcie ewidencjonowanym – projekt na rok 2021

Najnowsze zmiany przygotowane przez organy rządowe w zakresie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych przewidują podniesienie dotychczasowego limitu przychodów z 250 000 EUR do 2 000 000 EUR, a dla podatników rozliczających się kwartalnie  z 25 000 EUR na 200 000 EUR.

Rozszerzony ma zostać również katalog wolnych zawodów. Po zmianach z ryczałtu będą mogli korzystać również między innymi psycholodzy, fizjoterapeuci, adwokaci, radcy prawni, architekci, biegli rewidenci, księgowi, agenci i brokerzy ubezpieczeniowi. Do tej pory katalog ten zawierał głównie zawody związane z ochroną zdrowia (lekarze, pielęgniarki itp.), tłumacze oraz nauczyciele w zakresie udzielania tzw. korepetycji dodatkowych (na godziny).

Ryczałt ewidencjonowany – stawki po zmianach w roku 2021

Zmianie ulegną również stawki ryczałtu. Z 20% do 17% zostanie obniżona stawka w zakresie przychodów osiąganych z tytułu wykonywania wolnych zawodów. Przychody, które do tej pory były objęte stawką 17% wg projektu mają podlegać opodatkowaniu niższą stawką w wysokości 15%. Do tej kategorii zostały również zakwalifikowane przychody z działalności wyłączonej na podstawie załącznika numer 2 do ustawy. Do tej kategorii zaliczają się przychody ze świadczenia usług:

a) reprodukcji komputerowych nośników informacji (PKWiU 18.20.30.0),

b) pośrednictwa w sprzedaży motocykli oraz części i akcesoriów do nich (PKWiU 45.40.40.0),

c) pośrednictwa w sprzedaży hurtowej (PKWiU grupa 46.1),

d) magazynowania i przechowywania cieczy i gazów (PKWiU 52.10.12.0), magazynowania i przechowywania towarów w strefach wolnocłowych (PKWiU ex 52.10.19.0), parkingowych (PKWiU 52.21.24.0), obsługi centrali wzywania radio-taxi (PKWiU ex 52.21.29.0), pilotowania na wodach morskich i przybrzeżnych (PKWiU ex 52.22.13.0), pilotowania na wodach śródlądowych (PKWiU ex 52.22.14.0),

e) licencyjnych związanych z:

  • nabywaniem praw do książek, broszur, ulotek, map itp. (PKWiU 58.11.60.0),
  • nabywaniem praw do korzystania z wykazów i list (np. adresowych, telefonicznych) (PKWiU 58.12.30.0),
  • nabywaniem praw do czasopism i pozostałych periodyków (PKWiU 58.14.40.0),
  • nabywaniem praw do pozostałych wyrobów drukowanych (PKWiU 58.19.30.0),
  • nabywaniem praw do korzystania z gier komputerowych (PKWiU 58.21.40.0),
  • nabywaniem praw do korzystania z programów komputerowych (PKWiU 58.29.50.0),

f) związanych ze sprzedażą miejsca reklamowego w wykazach i listach (np. adresowych, telefonicznych) (PKWiU 58.12.40.0),

g) związanych z wydawaniem:

  • pakietów gier komputerowych (PKWiU ex 58.21.10.0), z wyłączeniem publikowania gier komputerowych w trybie on-line,
  • pakietów oprogramowania systemowego (PKWiU 58.29.1),
  • pakietów oprogramowania użytkowego (PKWiU 58.29.2),
  • oprogramowania komputerowego pobieranego z Internetu (PKWiU ex 58.29.3), z wyłączeniem pobierania oprogramowania w trybie on-line,

h) związanych z nadawaniem programów ogólnodostępnych i abonamentowych (PKWiU dział 60), z doradztwem w zakresie sprzętu komputerowego (PKWiU 62.02.10.0), związanych z oprogramowaniem (PKWiU ex 62.01.1), objętych grupowaniem „Oryginały oprogramowania komputerowego” (PKWiU 62.01.2), związanych z doradztwem w zakresie oprogramowania (PKWiU ex 62.02), w zakresie instalowania oprogramowania (PKWiU ex 62.09.20.0), związanych z zarządzaniem siecią i systemami informatycznymi (PKWiU 62.03.1),

i) przetwarzania danych (PKWiU ex 63.11.1), przesyłania strumieni wideo przez Internet (PKWiU 59.11.25.0), przesyłania strumieni audio przez Internet (PKWiU 59.20.36.0), agencji informacyjnych (PKWiU 63.91.1) oraz pozostałych w zakresie informacji, gdzie indziej niesklasyfikowanych (PKWiU 63.99),

j) finansowych i ubezpieczeniowych (PKWiU sekcja K), innych niż świadczonych w ramach wolnych zawodów,

k) związanych z obsługą nieruchomości, świadczonych na zlecenie (PKWiU 68.3),

l) prawnych, rachunkowo-księgowych i doradztwa podatkowego (PKWiU dział 69), innych niż świadczonych w ramach wolnych zawodów,

m) firm centralnych (head office); usług doradztwa związanych z zarządzaniem (PKWiU ex dział 70), z wyjątkiem usług doradztwa związanych z zarządzaniem rynkiem rybnym (PKWiU 70.22.16.), innych niż świadczonych w ramach wolnych zawodów,

n) architektonicznych i inżynierskich; usług badań i analiz technicznych (PKWiU dział 71), innych niż świadczonych w ramach wolnych zawodów,

o) reklamowych; usług badania rynku i opinii publicznej (PKWiU dział 73),

p) w zakresie specjalistycznego projektowania (PKWiU 74.1), innych niż świadczonych w ramach wolnych zawodów,

q) fotograficznych (PKWiU 74.2),

r) tłumaczeń pisemnych i ustnych (PKWiU 74.3), innych niż świadczonych w ramach wolnych zawodów,

s) związanych z zatrudnieniem (PKWiU dział 78),

t) przez organizatorów turystyki, pośredników i agentów turystycznych oraz pozostałych usług rezerwacji i usług z nią związanych (PKWiU dział 79),

u) detektywistycznych i ochroniarskich (PKWiU dział 80), z wyjątkiem robót związanych z instalowaniem systemów przeciwpożarowych i przeciwwłamaniowych z późniejszym monitoringiem,

v) obsługi nieruchomości wykonywanych na zlecenie, polegających m.in. na utrzymaniu porządku w budynkach, kontroli systemów ogrzewania, wentylacji, klimatyzacji, wykonywaniu drobnych napraw (PKWiU 81.10.10.0), dezynfekcji i tępienia szkodników (PKWiU 81.29.11.0), związanych ze wspomaganiem prowadzenia działalności gospodarczej, gdzie indziej niesklasyfikowane (PKWiU 82.9), centrów telefonicznych (call center) (PKWiU 82.20.10.0), powielania (PKWiU 82.19.11.0), związanych z organizowaniem kongresów, targów i wystaw (PKWiU 82.30),

w) w zakresie opieki zdrowotnej (PKWiU dział 86), innych niż świadczonych w ramach wolnych zawodów,

x) w zakresie pomocy społecznej bez zakwaterowania (PKWiU ex dział 88), innych niż świadczonych w ramach wolnych zawodów, z wyłączeniem usług pomocy społecznej bez zakwaterowania w zakresie odwiedzania i pomocy domowej świadczonych osobom niepełnosprawnym (PKWiU 88.10.14), usług pomocy społecznej bez zakwaterowania w zakresie opieki dziennej świadczonych osobom dorosłym niepełnosprawnym (PKWiU 88.10.15), usług pomocy społecznej bez zakwaterowania w zakresie opieki dziennej nad dziećmi, z wyłączeniem opieki nad dziećmi niepełnosprawnymi (PKWiU 88.91.11), usług pomocy społecznej bez zakwaterowania w zakresie opieki dziennej nad dziećmi i młodzieżą niepełnosprawną (PKWiU 88.91.12), usług pomocy społecznej bez zakwaterowania świadczonych przez opiekunki do dzieci (PKWiU 88.91.13), pozostałych usług pomocy społecznej bez zakwaterowania, gdzie indziej niesklasyfikowane (PKWiU 88.99.19), innych niż świadczonych w ramach wolnych zawodów,

y) kulturalnych i rozrywkowych (PKWiU dział 90),

z) związanych ze sportem, rozrywką i rekreacją (PKWiU dział 93).

Stawka 10% będzie stosowana do przychodów z tytułu świadczenia usług w zakresie kupna i sprzedaży nieruchomości na własny rachunek.

Kolejną stawką 8,5% przychodów do kwoty 100 000 zł oraz 12,5% nadwyżki ponad kwotę 100 000 zł zostaną objęte przychody z tytułu:

a) przychodów, o których mowa w art. 6 ust. 1a,

b) przychodów, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym,

c) świadczenia usług związanych z zakwaterowaniem (PKWiU dział 55),

d) świadczenia usług wynajmu i obsługi nieruchomości własnych lub dzierżawionych (PKWiU 68.20.1),

e) wykonywania usług w zakresie badań naukowych i prac rozwojowych (PKWiU dział 72),

f) wynajmu i dzierżawy:

  • samochodów osobowych i furgonetek, bez kierowcy (PKWiU 77.11.10.0),
  • pozostałych pojazdów samochodowych (z wyłączeniem motocykli), bez kierowcy (PKWiU 77.12.1),
  • środków transportu wodnego bez załogi (PKWiU 77.34.10.0),
  • środków transportu lotniczego bez załogi (PKWiU 77.35.10.0),
  • pojazdów szynowych (bez obsługi) (PKWiU 77.39.11.0),
  • kontenerów (PKWiU 77.39.12.0),
  • motocykli, przyczep kempingowych i samochodów z częścią mieszkalną, bez kierowcy (PKWiU 77.39.13.0),
  • własności intelektualnej i podobnych produktów z wyłączeniem prac chronionych prawem autorskim (PKWiU 77.40),

g) świadczenia usług pomocy społecznej z zakwaterowaniem (PKWiU dział 87), innych niż świadczonych w ramach wolnych zawodów.

Stawką 8,5% zostaną objęte przychody z tytułu:

a) przychodów z działalności usługowej, w tym przychodów z działalności gastronomicznej w zakresie sprzedaży napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5%, z zastrzeżeniem pkt 1-4 oraz 6-8,

b) przychodów ze świadczenia usług związanych ze zwalczaniem pożarów i zapobieganiem pożarom (PKWiU 84.25.11.0),

c) przychodów ze świadczenia usług w zakresie edukacji (PKWiU dział 85), innych niż świadczone w ramach wolnych zawodów,

d) przychodów ze świadczenia usług związanych z działalnością bibliotek, archiwów, muzeów oraz pozostałych usług w zakresie kultury (PKWiU dział 91),

e) przychodów z działalności polegającej na wytwarzaniu przedmiotów (wyrobów) z materiału powierzonego przez zamawiającego,

f) prowizji uzyskanej przez komisanta ze sprzedaży na podstawie umowy komisu,

g) prowizji uzyskanej przez kolportera prasy na podstawie umowy o kolportaż prasy,

h) przychodów, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 12 ustawy o podatku dochodowym.

5,5% to stawka dla przychodów z tytułu:

a) przychodów z działalności wytwórczej, robót budowlanych lub w zakresie przewozów ładunków taborem samochodowym o ładowności powyżej 2 ton,

b) uzyskanej prowizji z działalności handlowej w zakresie sprzedaży jednorazowych biletów komunikacji miejskiej, znaczków do biletów miesięcznych, znaczków pocztowych, żetonów i kart magnetycznych do automatów,

c) przychodów, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 14 ustawy o podatku dochodowym.

3,0% przychodów trzeba będzie zapłacić od działalności:

a) z działalności gastronomicznej, z wyjątkiem przychodów ze sprzedaży napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5%,

b) z działalności usługowej w zakresie handlu, z zastrzeżeniem pkt 2 i 3,

c) ze świadczenia usług związanych z produkcją zwierzęcą (PKWiU 01.62.10.0),

d) z działalności rybaków morskich i zalewowych w zakresie sprzedaży ryb i innych surowców pochodzących z własnych połowów, z wyjątkiem sprzedaży konserw oraz prezerw z ryb i innych surowców z połowów,

e) o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 2 i 5-10 ustawy o podatku dochodowym,

f) z odpłatnego zbycia ruchomych składników majątku wykorzystywanych w pozarolniczej działalności gospodarczej, nawet jeżeli przed zbyciem zostały wycofane z tej działalności gospodarczej, a pomiędzy pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym składnik majątku został wycofany z działalności, i dniem jego zbycia nie upłynęło sześć lat, będących:

  • środkami trwałymi podlegającymi ujęciu w wykazie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych,
  • składnikami majątku, o których mowa w art. 22d ust. 1 ustawy o podatku dochodowym, z wyłączeniem składników, których wartość początkowa, ustalona zgodnie z art. 22g ustawy o podatku dochodowym, nie przekracza 1500 zł,
  • składnikami majątku, które ze względu na przewidywany okres używania równy lub krótszy niż rok nie zostały zaliczone do środków trwałych albo wartości niematerialnych i prawnych,

g) z odpłatnego zbycia ruchomych składników majątku przedsiębiorstwa w spadku.

Stawka 2 % zostaną objęte przychody wymienione w art. 6 ust 1 d ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, tj. przychody ze sprzedaży produktów roślinnych i zwierzęcych wytworzonych w sposób nieprzemysłowy.

Projekt zakłada też uchylenie załącznika nr 2 do ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, który dotyczy wykazu usług wyłączonych z opodatkowania ryczałtem.

Od kiedy zmiany w ryczałcie ewidencjonowanym?

W projekcie ustawy z 16 września 2020 jako datę wejścia w życie przepisów wskazuje się 1 stycznia 2021 roku. Znalazły się w nim też drobne zmiany do karty podatkowej, która jest jedną z form podatku zryczałtowanego. Ustawodawca przewidział zmianę w zakresie wyłączenia z możliwości rozliczania się kartą w przypadku gdy małżonek prowadzi tożsamą działalność gospodarczą. Czasowo zwiększony został również limit pracowników zatrudnianych przez podatnika.

Przewidywane zmiany to krok w dobrym kierunku. Z uproszczenia będzie mogło skorzystać szersze grono podatników wyłączonych do tej pory z tej możliwości. Być może niektórych zmiany te zachęcą do założenia własnej działalności, gdyż podatek zryczałtowany to zdecydowanie mniejsza ilość wymogów formalnych dla podatników, a rozliczenia nie są tak skomplikowane jak w przypadku tradycyjnej formy opodatkowania.

Poszerzony katalog zdecydowanie zmniejszy ryzyko utraty prawa do rozliczenia ryczałtem w przypadku, gdy podatnik dokona transakcji wyłączonej. Podniesienie limitów wpłynie na poprawę zabezpieczenia stabilności rozwoju przedsiębiorców, którzy będą mogli rozwijać działalność bez ryzyka szybkiego przekroczenia limitu.


ZOBACZ TAKŻE:


Anna Biernacka
Ekspert ds. księgowości w biurze rachunkowym MDDP Outsourcing w Warszawie

księgowość